Yargıtay Menfi Tespit Davalarında Dava Açılmadan Önce Arabuluculuğa Gidilmesinin Zorunlu Olmadığına Karar Vermiştir.

Mahkemelerde mevcut dosya sayısının azaltılması, hak sahiplerinin taleplerine daha hızlı ulaşmaları ve ulaştıkları sonuçtan memnun kalmaları sebebiyle alternatif uyuşmazlık çözüm yolları, dünya hukuk sistemleriyle uyumlu olarak Türkiyede' de teşvik edilmektedir. Konuyla ilgili gerek Tüketici Hakem Heyetleri, gerek Sigorta Tahkim Komisyonu gibi mahkeme dışında devlet kanalıyla uyuşmazlıkların çözüldüğü kurumlar bulunsa da bu durum yine üçüncü bir kişinin uyuşmazlığa dahil olarak onun kararıyla çözülmesiyle sonuç bulmaktaydı.

Alternatif uyuşmazlık çözüm yolları olarak ise arabuluculuk bilindiği üzere öncelikle İş Hukukuna yönelik davalarda, dava öncesi bir zorunluluk olarak geitirilmişti. Daha sonrasında ise ifade edilen hedefleri ve amaçları sağlamak amacıyla 19.12.2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan ve 7155 sayılı Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun ile 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'na (TTK) 5/A madde numarasıyla eklenen ''Dava Şartı Olarak Arabulucu'' kenar başlıklı hüküm ile ticari davalar bakımından zorunlu arabuluculuk sistemi 01.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere uygulanmaya başlamıştır.

Bu düzenleme ile Türk Ticaret Kanunun 4'üncü maddesinde ve deiğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olmasının dava şartı olduğu düzenlenmektedir.

İlgili hüküm bütün ticari davalarda dava açılmadan önce arabuluculuk müessesini zorunlu hale getirmekteydi. Menfi tespit davalarının türünden kaynaklı ise arabuluculuk yoluna gidilip gidilmeyeceği konusunda gerek görüşler gerekse de içtihatlar gereği uyuşmazlık vardı. Yargıtay 19. Hukuk Dairesi tarafından 13.02.2020 tarihinde 2020/85 E. 2020/454 K. sayılı Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Daireleri'nin Kesin Nitelikteki Kararları Arasındaki Uyuşmazlığın Giderilmesine Yönelik Karar'ında ticari niteliklteki menfi tespit davalarında dava açılmadan önce arabuluculuğa gidilmesinin zorunlu olmadığına ve arabuluya gidilmiş olmasının dava şartı olmadığına oybirliği ile kesin karar verilmiştir. Karar metnine aşağıda yer alan bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Menfi Tespit Davalarında Dava Açmadan Önce Arabuluculuğa Başvurulması Şartı Olmadığına İlişkin Karara Buradan Ulaşabilirsiniz.